Đề án về truy xuất nguồn gốc với các sản phẩm thịt heo, rau củ, thực phẩm mới được triển khai gần đây nhưng ghi nhận thực tế tại những nơi thí điểm thì người tiêu dùng (NTD) lại không mấy mặn mà. Khi mà họ phải dùng smartphone để dò nguồn gốc thực phẩm.
Tem riêng của từng doanh nghiệp
Dạo quanh siêu thị Co.op Mart Phú lâm (TPHCM), loay hoay tìm tem truy xuất nguồn gốc từ rau ăn lá thì chúng tôi được nhân viên siêu thị cho biết hiện chỉ có tem truy xuất cho rau củ.
Đến khu vực bán rau củ, chúng tôi ngạc nhiên khi tem, mác sản phẩm không đồng nhất như chương trình của Sở NN&PTNT TPHCM. Những đơn vị được dán tem thì không thấy sản phẩm trên kệ, chỉ thấy sản phẩm Vietgap của siêu thị với tem riêng.
Dạo quanh hệ thống cơ sở khác của Co.op Mart, Lotte, Big C… cũng thấy những tem nhác khác trên rau củ. Nhiều người nội trợ quan tâm cũng cho biết họ chỉ thấy tem dán trong ngày đầu ra mắt sản phẩm (18/1), sau đó hầu như không thấy.
Ông Đào Thanh Đức – Phó chủ nhiệm HTX Phước An (H. Bình Chánh) – đơn vị nằm trong diện cấp tem truy xuất nguồn gốc cho biết HTX đã phải tự dùng tem của mình. Đơn vị cung cấp tem thì chưa thất nên HTX phải chủ động nhằm tạo lòng tin với người tiêu dùng. Tuy nhiên cũng chỉ có 15 mặt hàng được truy xuất đưa vào siêu thị, vẫn còn 20 sản phẩm chưa được dán tem, nhãn.
Lo ngại các HTXm các đơn vị tự dùng tem sẽ không đảm bảo chất lượng, ông Trần Ngọc Hồ – PGĐ sở NN&PTNT TPHCM cho biết Sở sẽ kiểm tra thường xuyên để dảm bảo quyền lợi NTD nên không quá lo lắng.
Ông Hồ cũng cho biết Sở không quan trọng vấn đề ai cung cấp tem nên HTX có thể dùng tem của đơn vị nào cũng được, quan trọng là uy tín. Khi Sở có thể hỗ trợ HTX kinh phí tem thì sẽ thống nhất một đơn vị và có đầu thầu thủ tục công khai.
Niềm tin đặt vào siêu thị
Một bác nội trợ ngụ tại Quận 10 chia sẻ, bác lựa chọn rau trong siêu thị không cần để ý tra xuất nguồn gốc, cứ rau vừa mắt, vừa tiền là bác chọn. Bác tin giá rau trong siêu thị cao thì chất lượng chắc chắn được đảm bảo.
Không chỉ với rau củ, với thịt heo người tiêu dùng cũng không còn mặn mà. Ghi nhận tại quầy thịt heo của cửa hàng Vissan (Quận 3), nhân viên vẫn cân bán thịt cho khách đều đặn còn tem truy xuất nguồn gốc vẫn nằm trên quầy mà không ai dùng đến. Đặt vấn đề về thông tin kiểm tra nguồn gốc thịt heo bằng cách dùng điện thoại soi tem với những khách hàng đứng mua, hầu hết họ đều lắc đầu. Quay về phía nhân viên siêu thị thì họ trả lời có thể soi được nhưng siêu thị chưa lắp máy, khách mua muốn kiểm tra thì phải tải phần mềm về. Ngoài ra không có hướng dẫn gì.
Theo khảo sát trên nhiều hệ thống siêu thị lớn tại TPHCM, hầu như không tìm thấy thông tin hướng dẫn nào cách truy xuất nguồn gốc thực phẩm.
Ông Nguyễn Phương Đông – PGĐ Sở Công Thương TPHCM thừa nhận ràng, hiện nay số lượng truy xuất nguồn gốc thịt heo đã giảm dù thịt bán ra với số lượng không đổi. Ông Phương cũng cho biết, TPHCM vẫn tiếp tục triển khai đề xán với các sản phẩm thịt gia cầm, trứng gà. Điểm khác biệt là truy xuất từ con giống, chăn nuôi đến tay người tiêu dùng. Bên cạnh đó sẽ hỗ trợ nhằm điện tử hóa chu trình VietGap, ghi chép điện tử, quản lý kho điện tử…
