Cây sổ (sổ bà, Ma Sản, thiều biêu) là loại quả có vị hơi chua nhẹ, là đặc sản của vùng rừng núi Tây Bắc thường được sử dụng như một loại gia vị nấu canh. Trước đây, chúng là loại quả không mấy ai biết đến nhưng dạo gần đây, bất ngờ sổ lại được các chị em nội trợ sinh sống tại các thành phố lớn săn lùng.
Sổ bà phân bố rất nhiều ở các nước Ấn Độ, Malaysia và phía Nam Trung Quốc. Ở nước ta, chúng thường phát triển ở những vùng Cao Bằng, Thái Nguyên, Bắk Kạn, Hòa Bình, Lạng Sơn…
Trái sổ chua, vị chua nhiều người khi đã nếm thử sẽ không kiềm được nước miếng khi nhìn thấy nó lần sau. Chúng thường được chấm muối ớt ăn sống hoặc dùng trong canh chua như một loại gia vị. Có những nơi còn sử dụng chúng để làm mứt sổ, pha nước giải khát. Lá sổ còn là một vị thuốc chữa ho, đau bụng, sốt và giải độc tốt.
Chính vì những đặc điểm đó, sổ được coi là một đặc sản của các vùng miền núi. Nếu có dịp tham quan các tỉnh miền núi Tây Bắc, gặp gỡ và thưởng thức những món ăn của đồng bào Thái, đừng bỏ qua món vịt om sổ nổi tiếng độc nhất vô nhị chỉ có tại đây. Món này có nước dùng sệt, nước được chiết rưới vào cơm trộn đều. Vị chua của sổ và vị béo của mỡ hòa vào với nhau khiến vị cơm tẻ thường ngày bông ngon một cách khó tả.
Anh Hùng, một cư dân Lạng Sơn chuyên đi rừng cho biết: “Sổ dùng để nấu canh cá suối là ngon nhất. Vì vùng rừng suối này làm gì có nhiều gia vị. Cắt khíp sổ, cứa nhỏ ra cho nhanh mềm. Cá nhỏ để nguyên cá to cắt khúc. Nêm thêm muối với mì chính là được nồi canh ngon tuyệt vời luôn. Muốn ăn lại thì đun 10 phút, lâu quá cá bị nục, sổ bị nồng. Vị chua của sổ rất đặc biệt, không giống những bị chua nào khác.”
Nhiều bà con người Thái vào tháng 7 tranh thủ lúc nương lúa đổ ải đã lên rừng tìm loại quả này. Dân làng trong bản chuộng một thì chị em nội trợ thành thị chuộng mười. Nhiều thương lái sẵn sàng tìm đến tận nơi chỉ để có được nguồn hàng sổ này.
Chị Vy ngụ tại Cầu Giấy, TP Hà Nội chia sẻ: “Bây giờ đang đúng vào dịp sổ rừng chín rộ. Ai cảm thấy chán ngán những món ăn thường ngày hoàn toàn có thể kiếm dổ về làm món vịt om sổ, đổi khẩu vị xem sao, biết đâu lại thích. Có dịp mình từng được thưởng thức ở Tây Bắc, nhớ mãi không quên, về Hà Nội phải lùng ra bằng được loại quả này để làm lại món đó”.
Chị Vy cũng nói thêm, muốn tìm được nơi bán sổ ở Hà Nội là rất khó, chị phải nhờ đến người thân, đồng nghiệp khi nào có dịp đi công tác ở vùng Tây Bắc mua về hộ. Thi thoảng cũng xuất hiện nơi bán sổ ở trên mạng, nhận order hàng. Sổ được bán ra với giá khoảng 20.000 đến 30.000 đ/kg tại các phiên chợ quê. Còn ở Thủ đô, nhiều nơi bán loại quả này với giá 60.000 đến 70.000 đ/kg.
Sổ còn được đưa vào thực đơn của nhà hàng thưởng hạng. Tại một nhà hàng 3 sao nằm ở Hàng Buồm, đầu bếp đã sử dụng sổ trong món súp sụn cá tầm ốc bươu bọc hạt sen, nhằm tạo nên một hương vị chua độc lạ.
Nguồn: Tổng hợp
Xem thêm
+ Giá nhiêu liệu tăng cao khiến xuất khẩu thủy sản “hụt hơi”
+ Được mùa trúng giá, vải thiều đem lại “độc đắc” cho lão nông