Những hành động kinh doanh thực phẩm bẩn như bơm tẩm hóa chất, nước vào các loài hải sản, động vật để giữ thịt tươi lâu, đẹp, tăng trọng lượng… sẽ bị xử phạt nặng, có nguy cơ phá sản.
Kit thử nhanh an toàn thực phẩm
Nghị định số 90 của Chính Phủ ban hành ngày 15/9 đã đưa ra những khung hình phạt trong vi phạm an toàn thực phẩm. Theo đó, các hành vi liên quan đến thực phẩm bẩn sẽ nâng cao mức xử phạt và tăng gấp nhiều lần so với nghị định số 113 của Chính phủ ban hành năm 2013 đang còn hiệu lực áp dụng trước đó.
Những hành vi như bơm nước vào bò, lợn, gà… trước khi thực hiện giết mổ xảy ra phổ biến. Thương lái thực hiện hành vi này nhằm tăng trọng lượng của thực phẩm, đặc biệt với các loại thịt có mức giá cao hòng kiếm lợi lớn. Hành vi gian lận này khiến cho thịt trương lên, dễ nhiễm khuẩn và không còn ngon khi chế biến. Đặc biệt, sự gian lận này móc túi người tiêu dùng bởi trọng lượng thịt không đúng thực tế. Nguy hiểm hơn là chủ cơ sở giết mổ còn tiêm thuốc an thần cho những loài vật này trước khi giết mổ để chúng nằm im, ngủ li bì, dễ dàng vận chuyển, miếng thịt theo đó sau mổ cũng dẻo, hồng không nhợt màu dù có bơm nước. Tuy nhiên tác hại với người ăn là khôn lường.
Theo quy định trong Nghị định cũ thì mức phạt cho hành vi này chỉ dao động trung bình chừng 5 triệu đồng và tiếp tục trả hàng cho chủ hàng khi xét nghiệm đạt mức cho phép. Tuy nhiên để nghiêm minh hơn, hiện Nghị định mới đã nâng mức phạt lên tới gần 20 triệu đồng nếu phát hiện bơm nước vào động vật khi giết mổ và phạt hơn 30 triệu đồng nếu phát hiện có thuốc gây mê trong động vật. Như vậy, mức phạt lên tới 50 triệu đồng và cao gấp 10 lần quy định trước đó. Đặc biệt, lô hàng phát hiện sẽ buộc chuyển mục đích sử dụng, cấm không cho phép sử dụng làm thực phẩm.
Những hành vi bơm chất cấm như chất tạo nạc, vàng ô… Nghị định cũ quy định mức xử phạt trên 10 triệu đồng thì nay tăng lên gần 50 triệu đồng. Và hoàn toàn không cho tiếp tục lưu hành sản phẩm mà buộc phải tiêu hủy toàn bộ.
Những hành vi lừa đảo, tẩm hóa chất, giả các loại thịt như giả heo nái thành trâu, bò, đà điểu… Nghị định trước chưa có trong điều khoản phạt thì nay mức phạt trên 20 triệu đồng.
Theo trưởng phòng Thanh tra Chi cục Thú Y HCM cho biết, khi các cơ quan chức năng vào cuộc mạnh mẽ, dứt điểm thì hoàn toàn có thể thực thi những quy định của Nghị định mới. Sự chặt chẽ và mức phạt nặng sẽ hạn chế được tối đa việc tiếp tục tái diễn vi phạm. Bằng chứng là vào tháng 4 năm 2016, cơ quan chức năng quyết liệt vào cuộc và tiêu hủy lô heo với số lượng 80 bị phát hiện có chứa chất tạo nạc đã răn đe nghiêm và sau đó không phát hiện những hành vi này lặp lại.
Các cơ sở nhỏ giờ đây khi kinh doanh các loại động vật và chế phẩm cũng cần phải có những ghi chép về nguồn gốc sản phẩm. Nếu không cũng sẽ bị phạt với mức phạt trên 2 triệu đồng.
Cần bổ sung truy xuất nguồn gốc bằng công nghệ
Việc thực hiện truy xuất nguồn gốc với thực phẩm đã được triển khai tại TPHCM nhưng chưa đồng bộ hóa, đang phụ thuộc vào ý thức của chủ cơ sở, cũng chưa có chế tài xử phạt bắt buộc. Nghị định 90 cũng đưa ra vận chuyển động vật mà không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc ra khỏi địa bàn tỉnh sẽ phạt 5.5 triệu đồng.
Theo Phó GĐ Sở công thương TPHCM, Nghị định mới còn thiếu chế tài với truy xuất nguồn gốc bằng công nghệ. Bởi hiện nay truy xuất cần cụ thể và chi tiết hơn là hóa đơn, giấy tờ để đảm bảo thực phẩm được quản lý đồng bộ và an toàn hơn.
