Một quả xoài Nhật nặng chừng 350-400g bán ở Việt nam giá 1.7 triệu đồng trong khi đó 12 quả vài thiều Việt bán tại siêu thị Nhật giá 430.000đ. Nhiều người Việt xót ruột khi ăn hoa quả nhập giá chát trong khi đó hoa quả trong nước xuất khẩu giá rẻ mạt.
Máy đô nồng độ co2 trong không khí
Hàng Việt đắt ở “trời Tây”
Không phải hàng đổ đống, bán cả cân, tại các cửa hàng hoa quả nhập khẩu, từng trái xoài Nhật được bọc riêng trong hộp cẩn thận, có dán tem mắc, mã vạch đầy đủ và bán theo quả.
Đáng chú ý là mỗi quả chỉ từ 350-400g nhưng giá lên đến 1.7 triệu đồng. Nếu tính theo cân, giá xoài Nhật cao gấp cả trăm lần xoài Việt.
Theo chị Phương, chủ cửa hàng bán hoa quả nhập ở phố Huế (Hai Bà Trưng, Hà Nội), không chỉ có xoài Nhật, nhiều loại hoa quả khác cũng bán theo quả, theo hộp chứ không theo cân như hoa quả nội.
Tay cầm hộp đào, chị Phương chia sẻ: “Đây là đào lông Nhật, một hộp 2 quả giá 1.1 triệu đồng (hơn nửa triệu 1 quả), loại hộp 6 quả nhỏ gia 2.3 triệu đồng hay nho nhật cũng bán chùm, giá từ 800.000-1.5 triệu tùy loại”.
Nhiều người thấy giá siêu đắt đỏ thì nghĩ ngay hàng xuất Nhật, gắn “mác Nhật” là nông sản cao cấp. Thế nên có giá cao không quá lạ. Chị Phương chia sẻ những đối tượng mua các hoa quả này đều là khách hàng cao cấp, khá giả. Khách bình dân chủ yếu ngắm, thi thoảng mới cắn răng mua đi biếu tặng.
Thực tế, không phỉa chỉ hoa quả “mác Nhật” mới có giá đắt. Hoa quả Việt cũng đắt không kém. Song nghịch lý là chỉ khi hoa quả Việt sang nước ngoài được các doanh nghiệp bảo quản, đóng gói, dán nhãn mắc, bán ở “trời Tây” mới được mức giá khó tưởng tượng.
Mới đây, một du học sinh Việt tu nghiệp tại nhật kể lần gần đây đi siêu thị mua hàng thấy bày bán vải thiều Việt Nam, giá 1.980 Yên Nhật, tương đương 400.000 đồng, cộng thêm thuế thành 430.000 đồng (12 quả vải). Đây là mức giá mọi nông dân mơ ước. Bởi trong những năm gần đây, loại vải thiệu xuất Nhật cũng chỉ vài chục ngàn một cân, không khác gì vải bán cho thương lái Trung Quốc mua tại vườn. Như vậy, nếu thương lái mua 30.000đ/kg thì người nông dân phải hái gần 15kg mới mưa được 12 quả vải tại siêu thị Nhật.
Khâu chế biến kém… thiệt thòi cho nông sản Việt
Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Văn Nam chủ một công ty XNK trái cây tại Hà Nội cho hay, cùng là vải thiều ở Việt nam túm thành chùm chừng vài ba cân với lẫn lộn quả chính, quả xanh, quả xấu… Còn tại Nhật, vải đóng hộp với mẫu mã sang trọng, chất lượng đều như một. Từ đó có thể lý giải tại sao hoa quả Việt bán giá rẻ còn sang Nhật lại đắt đỏ vậy.
Ông Nam chia sẻ ông đã nhiều lần ăn thử hoa quả Nhật, cơ bản mùi vị không khác mấy so với hoa quả cùng loại tại Việt. Nhưng qua khảo sát thị trường thì điểm chung của hầu hết hoa quả nước này là dù bán ở đâu siêu thị hay chợ bình dân đều sơ chế, đóng gói đẹp, tem mác rõ ràng. Trong khi đó hoa quả Việt đổ đống không bao bì, không nhãn mác.
“Mình yếu ở khâu chế biến, khâu bảo quản sau khi thu hoạch nên chủ yếu xuất tươi”, ông Nam nói. Doanh nghiệp trực tiếp thu mua đẻ xuất Nhật, Mỹ cũng chỉ sơ chế qua để đáp ứn khâu kiểm dịch của các thị trường. Khi sang đó, các doanh nghiệp mới sơ chế, đóng gói lại và bán giá cao ngất ngưởng.
Nhắc đến vải, ông Vũ Đào, GD công ty tại Hà Nội chuyên thu mua vải thiều Bắc Giang xuất khẩu cho biết, vải Lục Ngạn nhiều năm rơi tình cảnh “được mùa mất giá” và phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Thương lái Trung Quốc còn tái xuất vải Việt Nam đi các nước khác. Theo ông Đào, do chúng ta tắc tại khâu sơ chế, đóng gói và khâu bảo quản sau thu hoạch.
Tại buoeoir làm việc với doanh nghiệp chế biến và xuất nhập khẩu, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường thừa nhận khâu chế biến và bảo quản sau thu hoạch là khâu yếu nhất trong nông sản nước ta, chưa tính đến các yếu tố về thương hiệu.
Vì thế mà 10 mặt hàng xuất lớn nhất của nước ta cũng chỉ là xuất thô hoặc sơ chế đơn giản.
Ông dẫn chứng tại Bắc Giang và Hưng Yên có nhãn và vải thiều là chủ lực, giá trị xuất khẩu lên tới 2.000 – 5.000 tỷ đòng. Tuy nhiên, tính mùa vụ chỉ chín trong vòng 1 tháng nên chính vụ vẫn thường xuyên xảy ra tình trạng bán tống, bán tháo. Trong khi đó nếu được chế biến tốt sau thu hoạch có thể để được suốt cả năm.
